De meest gesproken talen

Wat is de meest gesproken taal ter wereld? Het antwoord hangt af van hoe je dit wil meten. Sommige statistieken zijn lastiger te interpreteren dan andere; allemaal moet je ze met een korreltje zout nemen. Bijvoorbeeld: schattingen van hoeveel mensen een taal als tweede taal spreken, worden vaak geopperd door mensen met een politiek of financieel belang om een taal als meer of minder belangrijk te definiëren. Hierdoor kan hun schatting mank gaan.

Zelfs organisaties die hun informatie zo neutraal mogelijk presenteren zijn van tellingen en peilingen afhankelijk voor hun informatie. Bijvoorbeeld, de rapportage van de EU Eurobarometer zijn gebaseerd op vragen aan mensen in welke talen behalve hun moedertaal zij een gesprek kunnen voeren. Het zelf doen van schattingen is berucht om de valkuilen en mensen hanteren dan verschillende uitgangspunten, speciaal als het gaat over het leren van talen.

Met dit dus in het achterhoofd is hier een statistiek:

Meest gesproken taal per aantal moedertaalsprekers

1. Mandarijn Chinees (908,7 miljoen)
2. Spaans (442,3 miljoen)
3. Engels (378,2 miljoen)
4. Hindi-Urdu (329,1 miljoen)
5. Arabisch (290 miljoen)
6. Bengaals (242,6 miljoen)
7. Portugees (222,7 miljoen)
8. Russisch (153,9 miljoen)
9. Japans (128,2 miljoen)
10. West-Punjabi (119 miljoen)

*bijgewerkt november 2018

Deze informatie is gebaseerd op het aantal moedertaalsprekers en afkomstig van Ethnologue, een alom gerespecteerde encyclopedie van de levende wereldtalen. Ten tijde van de meest recente update bestonden er 7,097 levende talen, maar dat aantal is waarschijnlijk sindsdien verminderd, omdat talen uitsterven.

Kijkend naar de aantallen is het belangrijk om in gedachten te houden, dat de exacte cijfers moeilijk te meten zijn. Bijvoorbeeld, wanneer de regering van de VS een vraag stelt in een peiling, gaan ze uit van een accuratesse bij benadering van 90%. In een land van (ongeveer) 328 miljoen inwoners is dat een foutmarge van (ongeveer) 32 miljoen mensen. Komt het op een peiling aan in India, het thuisland van twee van de talen in de lijst, waar meer dan een miljard mensen wonen, dan is de uitdaging nog veel groter.

De meest gesproken taal per totaal aantal sprekers

Ethnologue beveelt de volgende lijst aan, die de moedertaalsprekers combineert met de niet-moedertaalsprekers:

1. Engels (121 miljoen)
2. Mandarijn Chinees (107 miljoen)
3. Hindi/Urdu (697,4 miljoen)
4. Spaans (512,9 miljoen)
5. Arabisch (422 miljoen)
6. Frans (284,9 miljoen)
7. Maleis (281 miljoen)
8. Russisch (264,3 miljoen)
9. Bengaals (261,8 miljoen)
10. Portugees (236,5 miljoen)

Het is buitengewoon moeilijk om een schatting te maken van het aantal tweede taal sprekers en zelfs de nauwkeurigste schattingen bevatten een behoorlijke hoeveelheid giswerk. Zo geeft bijvoorbeeld de Britse overheid aan, dat er in totaal ongeveer 1,5 miljard mensen Engels spreken – een aantal dat je vaak hoort – maar dat is aanzienlijk meer dan in de schattingen van Ethnologue naar voren komt.

Meest gesproken per aantal landen / koloniën waar de taal een officiële status heeft

Vergeleken met de lijst van totaal aantal moedertaalsprekers is deze relatief makkelijk te meten. Van de talen in de lijst is het Arabisch de grootste uitdaging, omdat de gesproken talen onder de noemer “Arabisch” onderling niet allemaal verstaanbaar zijn. Het Standaard Arabisch wordt echter gebruikt als de geschreven taal in de landen waar de Arabische dialecten worden gesproken.

1. Engels (59)
2. Frans (29)
3. Arabisch (26)
4. Spaans (21)
5. Portugees (9)

Deze lijst toont de invloed van de Europese koloniale geschiedenis op de wereldtaalkaart. Talen met een groot aantal moedertaalsprekers, zoals Japans en Mandarijn, zijn niet ver buiten Azië te horen, en dat is bij de westeuropese talen wel anders, die zijn door de kolonisten verspreid naar alle hoeken van de wereld.

Een uitdaging bij het samenstellen van deze lijst is, dat sommige landen, bijvoorbeeld de VS, geen officiële taal hebben (ondanks verschillende pogingen om er een te introduceren). In deze gevallen zijn de de facto talen van het land geteld, en dat roept vanzelfsprekend vragen op. Op andere plaatsen kan het peilen van wat telt als een de facto taal, een uitdaging zijn.

Talen van het internet

Een boeiende manier van kijken naar de ontwikkeling van internationale talen is via internetgebruik. Internetworldstats.com genereert informatie van verschillende bronnen om een lijst op te stellen van de toptalen van het internet per aantal gebruikers.

1. Engels (25,4%)
2. Chinees (19,3%)
3. Spaans (8,1%)
4. Arabisch (5,3%)
5. Portugees (4,1%)
6. Indonesisch/Maleis (4,1%)
7. Frans (3,2%)
8. Japans (2,9%)
9. Russisch (2,6%)
10. Duits (2,2%)

De plaats op de lijst is gebaseerd op internetgebruik per land en lijkt een royale club “toegevoegde waarde” gebruikers te scharen onder Engels voor de vele mensen, van wie wordt aangenomen dat ze Engels als tweede aal spreken en dit gebruiken voor het doorzoeken van het web.

Dit illustreert echter niet helemaal hoezeer Engels centraal staat op het web. Google traceert het percentage links van de ene naar de andere website in verschillende talen. Het is geen verrassing dat veel meer links richting Engelstalige sites gaan vanuit andere talen, dan andersom.

Een wat informelere manier van het peilen van talen op het internet zou zijn wanneer er wordt gekeken naar het aantal artikelen in iedere taal op Wikipedia:

1. Engels (238.749)
2. Vietnamees (967.480)
3. Frans (821.714)
4. Cebuano (965.038)
5. Zweeds (699.545)
6. Spaans (500.443)
7. Duits (260.023)
8. Italiaans (973.647)
9. Russisch (720.760)
10. Chinees (564.787)

*bijgewerkt november 2018

Talen van publicaties

UNESCO telt het aantal boeken dat per jaar wordt gepubliceerd per land, en hieronder staan de meest actuele cijfers:

1. China (440.000 boeken)
2. VS (304.912 boeken)
3. VK (184.000 boeken)
4. Japan (139.078 boeken)
5. Rusland (101.981 boeken)
6. Duitsland (93.600 boeken)
7. India (90.000 boeken)
8. Frankrijk (986 boeken)
9. Iran (72.871 boeken)
10. Italië (61.966 boeken)

Als je de aantallen boeken optelt, die zijn gepubliceerd in de VS, het VK en de bijna 25% van de boeken in India die in het Engels zijn gepubliceerd, dan blijft Engels de nummer één taal waarin internationaal wordt gepubliceerd.

Dus, wat is de meest gesproken taal ter wereld?

De tabellen geven een boeiende kijk op de meest gesproken en geschreven talen ter wereld. Drie van de tien meest gesproken moedertalen ter wereld worden nauwelijks gebruikt voor publicaties, internet of internationale communicatie: gebieden waar Engels dominant is. Twee van deze talen zijn Indiase talen en opgeleide sprekers worden verondersteld om Engels als tweede taal vloeiend te spreken.

In de meeste peilingen blijft Engels de belangrijkste internationale taal ter wereld, behalve wanneer het gaat om het totaal aantal moedertaalsprekers, maar een peiling hiervan kan op zich lastig zijn. Een rapport dat door de Britse overheid is gepubliceerd, maakt de schatting dat ongeveer 2 miljard mensen ooit Engels gaan leren in de komende tien jaar. Maar zelfs dan zal meer dan tweederde van de wereld geen Engels spreken.

Vind taalcursussen in het buitenland!